Tüm Yönleriyle Spor Futbol Sektöründe Sponsorlük ve Vergi Uygulamaları:

Sponsorluk alan, sponsor firmayı ve markasını taşıdığını da dikkate alarak saha içi ve dışı tüm davranış ve uygulamalarında sporun tüm centilmenlik kurallarına ve ilgili federasyonların yayımladığı tüm talimat ve yönetmeliklere uymakla yükümlüdür. Sponsorun taahhüt ettiği işlerin yerine getirilmesi ile ilgili üçüncü şahıslarla yaptığı veya yapacağı anlaşmalardan kaynaklanan zarar ve ziyanlardan sponsorluğu alan taraf sorumlu tutulamaz. Reklamlar, ilgili spor dalının bağlı olduğu uluslararası federasyonlar tarafından izin verilen şekil ve ölçülere uygun olmalıdır. 6- Bu indirim için söz konusu beyannamelerin ekinde herhangi bir belgenin ibrazı zorunluluğu bulunmamaktadır. Ancak, mükellefler defter ve belgelerini VUK’un ilgili hükümleri çerçevesinde tutmakla yükümlü olduklarından herhangi bir inceleme sırasında veya vergi idaresince istenilmesi halinde bu belgelerin ibraz edilmesi gerekmektedir. Madde 10 – Türkiye Futbol Federasyonunun uluslar arası faaliyetlerine katılan sporcular, kulüpler, teknik direktör ve antrenörlerine aşağıdaki ödüller verilebilir. Uyarınca ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan giderdir. Bu ana hedefi sağlamak için G.S.G.M. (önce Beden Terbiyesi ve Spor Genel Müdürlüğü), sporun ülkede yayılmasını ve örgütlenmesini desteklemek ve kitle sporları için özendirici ve destekleyici önlemleri almakla yükümlü kılınmıştır. Spor faaliyetlerinin düzenlenmesinde spor teşekkülleri, vazgeçilmez unsurlardır. Sporun kulüplerde gelişmesi esas ilkelerden biri olarak benimsenmiştir. Ilişkin her türlü bilgiye internet adresi Dosya İndirme’den ulaşılabilir.

Son zamanlarda sık karşılaştığımız dolandırıcılık türlerinden birisi de sahte bahis dolandırıcılığıdır. Bazen kaçak bahis veya kumar sitesinde kazanan kişilere, sitenin ödeme yapmaması şeklinde suç işlenmektedir. Bazen güya kazanılan paranın ödenmesi için “vergi”, “komisyon” veya “masraf” adı altında para tahsil etdilmektedir. Birincisi bu tür dolandırıcı sitelerinde hiçbir zaman para kazanamazsınız, kazansanız da alamazsınız. Dolayısıyla bu tür kaçak kumar veya kaçak bahis sitelerinin genelde size ödeme yapması zaten ihtimal dahilde değildir.

2- Sponsorun vergi borcu olup olmadığının saptanması için gereklidir. 8- Düzenlenen sözleşmeler, GSGM ve Vergi dairesine verilecektir. 3-Tesis ve yatırımlara dair harcamalar GSGM İZİN VE GÖZETİMİNDEDİR. 2- Sponsorluk ve harcamalar için GSGM ön onayı ve izni bulunmamaktadır. Sözleşmelerine benzer nitelikler taşımakla birlikte, Borçlar Kanununda tanımlı bu sözleşme tiplerinin dışında, kendine özgü ve karma niteliktedir. Sponsorluk sözleşmesi, yukarıdaki tanımlardan görüleceği gibi, destekleyen ve desteklenen taraflara borç yükleyen bir sözleşmedir. Destekleyenin sunduğu edime karşılık, kural olarak desteklenenden bir karşı edim beklenmektedir. “1992 yılından bugüne Avrupa Şampiyonaları’na sponsor olan MasterCard, yaptığı çalışmada; EURO 2008’in, Avrupa ekonomisine katkısının, 2.1 Milyar Dolar olacağını açıkladı. “Sağlık hizmetlerinin bir parçası beden sağlığının spor yaptırılarak korunmasıdır. Sporun kitlelere yayılması bu amacın teminine yarayacak araçlardan en etkinidir.

Haklarına ilişkin sözleşmelerle, Sponsor ile kulüp arasındaki sözleşme sebebiyle çatışan hak ve menfaatlerin olması halinde Türkiye Futbol Federasyonu’nun sponsorluk sözleşme ve hakları önceliklidir. Sponsor ve Kulüp arasında Federasyonu’nun bu hakkının kullanımından doğacak olan herhangi bir ihtilaf veya tazminat Federasyon’a karşı ileri sürülemez. Anlaşmalardan kaynaklanan zarar ve ziyanlardan sponsorluğu alan taraf sorumlu tutulamaz. Ayrımı yapan, genel ahlak ve adaba aykırı, zararlı ve kötü alışkanlıkları özendirici, kanunlarla yasaklanmış yazı, logo, amblem ve benzeri işaretler kullanılamaz. 1-Sponsora, faaliyet ve tesisle ilgili her türlü isim, reklam, tanıtım ve yayın hakları verilebilir. 3-Spor yarışmalarına katılan amatör sporculara ödenen ödül ve ikramiyeler vergiden bağışıktır. Sponsorluk işlemlerinde doğrudan ya da dolaylı reklam amacının gerçekleşmesi bağlamında, gerek medya araçlarının kullanılması gerekse tüketicilere yönelik diğer etkinliklerde, faaliyetin zemin ve niteliğine göre aşağıdaki düzenlemelere de özel olarak dikkat edilmesi gerekmektedir.

Avrupa futbolunda ve ülkemizde sponsorluk gelirlerini kıyasladığımızda ise karşımıza aşağıdaki tablo çıkıyor. Tablodan da görülebileceği üzere, Avrupa futbolunda en yüksek sponsorluk gelirini 468 milyon dolarla tutarla Premiership (İngiltere Süper Ligi) yaratmaktadır. Diğer yazılarımızda da açıkladığımız üzere dolandırılan paranın geri alınması ancak faillerin yakalanması ile ve bu da ancak yasal süreçle mümkün olabilmektedir. Eğer etkin bir soruşturma süreciyle dolandırıcılar yakalanırsa dolandırdıkları paraları iade etme eğiliminde olacaklardır. Zira dolandırıcılık suçlarında etkin pişmanlıktan yararlanmaları durumunda alacakları ceza büyük oranda azalacaktır.

2- Vergi ve sosyal güvenlik kuruluşlarına borcu nedeniyle takibata uğrayan gerçek ve tüzel kişiler sponsorluk yapamazlar.
Sponsorun taahhüt ettiği işlerin yerine getirilmesi ile ilgili üçüncü şahıslarla yaptığı veya yapacağı anlaşmalardan kaynaklanan zarar ve ziyanlardan sponsorluğu alan taraf sorumlu tutulamaz.
3) Yukarıdaki örnek sözleşmede KIRMIZI renkte olan bölümler değişkenliğe açıktır.

Sponsorluk alan, ilgili spor branşlarında katılacağı ulusal ve uluslararası yarışmalara ilgili federasyonların yarışma programına uygun olarak katılmakla yükümlüdür. Damlagöl Spor Kulübü adına hareket eden Ahmet VAROL (işbu Sözleşmede Sponsorluk Alan olarak anılacaktır) ile Destek Gıda Maddeleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. Ayni değerlerin, mükelleflerce dışarıdan sağlanarak sponsorluk hizmeti alanlara bağışlanmış olması durumunda da hizmeti alanlarca teslim alınacak bu değerler için alındı makbuzunun düzenlenmesi ve makbuzda, bağışlanan kıymetlerin değerlerinin, cinsinin, miktarlarının, adedinin v.b. Hususların tereddüde mahal bırakmayacak şekilde yer alması şarttır. GSGM Sponsorluk Yönetmeliği açısından esas yöntem budur. Sponsorlara yatırılan tutarlar için bankalar tarafından verilecek makbuz veya dekontun yapılan bağışın tevsik edici belgesi olarak kabul edilmesi gerekir. Ancak, banka dekontu veya makbuzda paranın “sponsorluk amacıyla” yatırıldığına dair bir ifadeye yer verilmesi şarttır. 3- Ferdi sporcular dahil sponsorluk için, (spor tesisleri için yapılacak harcamalar hariç olmak üzere) GSGM’den alınacak bir ön onay bulunmamaktadır. C) Yurt içi ve yurt dışı futbol faaliyetleri ile milli müsabakalar için plan, program ve benzeri her türlü düzenlemeyi yapmak ve başarılı sonuç sağlanması için gerekli tedbirleri almak. Kurumlar vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılabilecek bağış ve yardımların tutarı, o yıla ait kurum kazancının %5’i ile sınırlıdır. Sportif faaliyetler açısından doğrudan uygulanacak sponsorluk yasakları ayrıca GSGM Yön.

Maddesinde yer alan adreslerini yasal tebligat adresi olarak belirlemişlerdir. Taraflar adres değişikliklerini noter aracılığıyla diğer tarafa bildirmedikleri takdirde işbu sözleşmede yer alan adreslere yapılacak ihbar ve tebligatların geçerli olacağını kabul ve taahhüt ederler. 2- Vergi ve sosyal güvenlik kuruluşlarına borcu nedeniyle takibata uğrayan gerçek ve tüzel kişiler sponsorluk yapamazlar. Bu nedenle sponsorluk yapacakların bağlı bulundukları vergi dairesinden “vergi borcu” olmadığına dair bir yazı almaları ve yapılan sözleşmenin bir örneğini ilgili vergi dairesine vermeleri gereklidir. Sözleşme, Sponsorun vergi borcu olup olmadığının tespiti bakımından vergi dairesine ibraz edilmelidir. Madde uyarınca, kamuya yararlı derneklere (spor kulüplerine) yapılan bağışların, beyan edilen gelirin %5’i kadarlık kısmı matrahtan indirilir.

Spor faaliyeti ile uğraşan her türlü kişi ya da her türlü spor materyali üzerine mal, iş ya da hizmetin ticari yönden tanıtılması amacıyla yazı, resim ve benzeri şekiller konulmasıdır. “Ülkemiz futbolunda sponsorluk gelirleri toplamının yıllık olarak yaklaşık 65 milyon dolar civarında olduğu hesaplanmaktadır. Bu tutarın %30’u, yukarıdaki tablodan da görüleceği üzere üç büyükler olarak nitelenen spor kulüpleri tarafından elde edilmektedir. Futbol dışında diğer 21 branşın toplam sponsorluk geliri ise Gençlik Spor Genel Müdürlüğü rakamlarına göre 3.7 milyon YTL tutarında, 21 dal içinde saymadığımız basketbolda ise son zamanlarda kurumların özel sponsorluk çalışmalarıyla ortaya çıkan tutar 25 milyon dolara ulaşmış durumdadır. Maddesi uyarınca, sponsorluk süresinin bitiminden sonraki 10 gün içerisinde, sponsorun yükümlülüklerinin yerine getirilip getirilmediğine ilişkin aşağıdaki formlar, sponsorluğu alan tarafından Genel Müdürlüğe gönderilir (Ek-1) ve (Ek-2). Sponsor, sponsorluğu alan tarafın 8/2., 8/3., 8/4., 8/5. Maddedeki yükümlülüklerini yerine getirmemesi veya aksine bir davranışta bulunması halinde bu sözleşmeden doğan sorumluluklarını dondurma veya durdurma hakkına sahiptir.

Bahis dolandırıcılığı, yasadışı bahis siteleri veya hileli kaçak siteler üzerinden işlenen internet dolandırıcılığı türlerinden birisidir. Kayıt dışı ve denetim dışı faaliyet gösteren bu tür kaçak kumar bahis siteleri hızla yayılmıştır. Özellikle son birkaç senede ve “bahis dolandırıcılığı” ve “kumar dolandırıcılığı” yapmaya başlamıştır. Hukuka aykırı şekilde ve yasadışı faaliyet gösteren bu siteler hileli yazılım ve teknik yöntemler kullanarak oyuncuları dolandırmaktadır. Bu tür hileli ve illegal Paribahis bilişim suçları kategorisinde yer alan ve “internet yoluyla dolandırıcılık” niteliğindeki suçların işlendiği yerlerdir. Yasal olmayan veya halk arasındaki tabiriyle “kaçak bahis siteleri” 7258 sayılı kanun kapsamında Spor Toto Teşkilat Başkanlığı‘ndan izinsiz olarak spor müsabakalarına ilişkin bahis ve şans oyunları düzenleyen ve illegal nitelikte olan sitelerdir.

4-Sponsorluk harcamaları GSGM ve Maliye Bakanlığı’nın onay, izin ve kontrolüne tabi bulunmamaktadır. A) Vergi ve SSK prim borcu nedeniyle takibata uğrayanlar sponsorluk yapamazlar. 20 x 32 ebadında zemini beton asfalt veya antuka kaplamalı potaları bulunan oyun alanıdır. 15 x 25 metre ebadında, zemini beton asfalt veya antuka kaplamalı, ağ dikmeleri bulunan oyun alanıdır. Siyasi partilerle, siyasi partilerin organlarında görev alanlar ve seçimle iş başına gelenler programları destekleyemezler. Reklâmı yasaklanan ürün ve hizmetleri üretenlerle, bunların satışı ile İştigal edenler program desteklemesinde bulunamazlar. 4-Ayni, nakdi ve Genel başlıkları altında üç ayrı tip sözleşme metni önerilmektedir. “Devlet, her yaştaki Türk vatandaşlarının beden ve ruh sağlığını geliştirecek tedbirleri alır, sporun kitlelere yayılmasını teşvik eder. Bilişim Hukuku, Ceza Hukuku ve Aile Hukuku alanlarında uzman destek.